Giydirme Cephelerde Yapışma - 2
Dolgu Macunu Değiştirme Metodu
- Derz kenarlarına mümkün olduğu kadar yakın olacak şekilde eski dolgu macununu kesin. Eski dolgu macununu, derz dolgu fitilini vb. çıkarın.
- Tekrar yapıştırmak için, derz yüzeylerinden eski macunun kalan tüm artıklarını kaldırın Kaldırma işlemi değişik yöntemler ile başarılabilir. Tel fırça ile sürterek, (el veya makine ile) taşlayarak, testere ile veya solvent ile temizlenmelidir.
- Nemsiz ve yağsız sıkıştırılmış hava üfleyerek tozdan, kalan parçacıklardan arındırın.
- Temizlikten sonra derz yüzeyleri tamamen kuru, temiz ve silikon artıklarından arındırılmış olmalıdır.
- Bu bölümden sonra yüzey hazırlığı ve silikon uygulama prosedürü takip edilmelidir.
Temiz bir yüzeyden emin olmak için aşağıdaki prosedürü takip edin:
- Yapışma yüzeyinde 1-2 mm kalınlığında silikon bırakacak şekilde eski silikonu kesip çıkarın.
- Yüzeyi yeni kesilmiş silikon temizlik ihtiyacı duymaz ancak, isteğe bağlı olarak veya ihtiyaç duyulması durumunda eski silikonu solvent ile temizlenebilir.
- Bir sonraki bölümde tanımlandığı şekilde silikonu uygulayın.
Dolgu Macunu İçin Yüzey Temizleme
- Yüzeyin tümünü temizleyin.
- Bir çalışma kabının içine az bir miktar temizleyici solvent koyun. Temiz bir plastik, solvent-dayanımlı şişe bu iş için uygundur. Solventi orjinal kabından direkt olarak uygulamayınız.
- Yüzey kirlerini çıkarmak için kuvvetlice silin.
- Derhal başka bir temiz ve kuru bezle solvent ile ıslatılmış yüzeyi silerek kurulayın. Solvent buharlaşmadan önce ikinci bezle yüzey silinmelidir.
Kabuk Bağlama Süresi/Elastomerik Test
- Polietilen bir kağıt üzerine 2 mm kalınlığında silikon sıkın.
- Birkaç dakikada bir parmağınızla silikona hafifçe dokunun.
- Silikon parmağınıza uzun süre yapışmazsa kabuk bağlama süresine erişilmiş demektir. Eğer kabuk bağlama süresi 2 saatten fazla sürer ise o ürünü kullanmayın.
- Silikonu 48 saat donmaya bırakın. 48 saat sonra silikonu polietilen kâğıttan kaldırın. Normal elastromerik özelliklerde kürlendiğinden emin olmak için yavaşça silikonu çekerek uzatın. Bu şahit numune kontrol numunesi olarak saklanmalıdır. Eğer silikon düzgün bir şekilde kürlenmemiş ise o ürünü kullanmayın.
Elle Çekme Test Metodu
- Yüzeyi temizleyin ve primer uygulayın.
- Bir parça polietilen kağıt veya temas engelleyici bantı yüzey üzerine koyun.
- Silikonu uygulayın ve yaklaşık olarak 20 cm uzunluğunda 1.5 cm genişliğinde ve 6 mm kalınlığında forma ulaşacak biçimde şekil verin. En az 4 cm silikon polietilen kâğıt ya da temas engelleyici bant üzerine sıkılmalıdır.
- En iyisi bir tel hasırı silikon gövdesinin içine yarısına gelecek şekilde gömmektir. En iyi sonuçlar, tel hasıra iyi yapışmasından emin olmak amacıyla solvent ile temizliğe ve yüzeye primer uygulamak ile elde edilir. Tel hasır mevcut olmasa bile genelde başarılı sonuçlar elde edilebilir.
- Silikon kürlendikten sonra, polietilen kâğıt üzerindeki silikonun 4 cm’lik kısmını tutun.
180° açıyla çekin. Sadece 1-2 cm lik kısmı çekin. Kalan bölümü daha sonraki testler için saklayabilirsiniz.
- Eğer silikon kendi içinden yırtılıyor ve yüzeyde tamamıyla yapışık kalıyor ise bu “Kohezif Kopma” olarak adlandırılır. Yüzde 100 kohezif kopma arzulanan sonuçtur çünkü bu yapışma gücünün kohezyon gücünden fazla olduğunu gösterir.
Saha Yapışma Testi
Saha yapışma testi bir izolasyon derzinin yapışmasını ve uygulanmasını değerlendirmek için basit bir yöntemdir. Zayıf yapışma, yanlış temizleme, yanlış primer uygulaması, derzi az ya da fazla doldurma, derz dolgu fitilinin yanlış yerleştirilmesi ve yanlış şekil verme gibi problemler saha yapışma testi ile tanımlanabilir. Saha yapışma testi, uygulamacılar tarafından silikonun doğru bir şekilde uygulandığını soruşturmak amaçlı kullanılan ilk testtir. Bu test projenin başlangıcından sonuna kadar kullanılır. Derz yenileme projelerinde en iyi yüzey hazırlığını ve en uygun silikonun tanımlanması için bu test projenin başlangıcından önce yapılmalıdır. Bu test normalde silikon uygulandıktan sonra 7 ile 21 gün arasında yapılır. Kış mevsiminde silikonun donması daha uzun sürebilir. Saha yapışma testi projelerde sık sık kullanılmalıdır. Yaklaşık olarak ilk 300 metrede 5 test uygulanması önerilir. Sonradan her 300 metrede 1 test ya da her kat geçişinde 1 test yapılmalıdır.
Aşağıdaki, şekilde bir yol izleyin:
- Bir bıçak ile silikonu yatay olarak kesin.
- Yatay kesikten başlayarak her iki derz yüzeyi boyunca 75mm uzunluğunda iki eşit dik kesik yapın.
- Aşağıda şekilde gösterildiği gibi yatay kesiğin bitiminden yaklaşık 25 mm olan silikon parçasını tutun.
- Silikonu yüzeyden 90° açıyla yavaşça çekin.
- Eğer silikon kohezif şekilde koparsa veya spektlerde belirtilen maksimum uzamanın 3 katı uzamaya adhezif kopma olmaksızın erişirse, silikonun kabul edilebilir yapışmaya sahip olduğu düşünülebilir. Örneğin yüzde 50 hareket kabiliyetine sahip bir silikonun adhezif kopma olmaksızın yüzde 150 veya daha fazla uzaması gerekmektedir.
- Silikon test örneği boşluklar, uygun olmayan derz dolguları, yanlış derz boyutları ve diğer işçilik sorunları için denetlenmelidir.
- Bu kılavuzun belgeler bölümünde yer alan saha yapışma testi formuna sonuçlar kaydedilmelidir.
Saha Yapışma Test Yeri Onarımı
Test alanın içine yeni silikon uygulayarak saha yapışma testi bölgesi kolayca onarılabilir.
Test modeli kaldırılmalıdır. Yeni silikon derzdeki mevcut silikonun yüzeyine tamamen yapışacağından daha fazla temizliğe gerek yoktur.
Silikon Uygulaması
Yüzey Hazırlama:
- Derz aralıkları, kuru, temiz, yağ ve tozdan arındırılmış olmalıdır.
- Derzlerde daha önce kullanılmış dolgu malzemesi artıkları, utunmayı engelleyen yabancı maddeler temizlenmelidir.
- Varsa kabarmış boyalar kazınmalıdır.
Uygulama:
- Dolgunun düzgün olması için, her iki kenara da maskeleme bandı çekilmelidir. (İşlem bittikten sonra bant çıkartılmalıdır)
- Silikon kartuşun ağız kısmı kesilmeli,
- Plastik kanül takılmalı,
- Ucu derz genişliğine göre yatay olarak kesmelidir.
Aletlerin Temizlenmesi:
- Çalışma yerinde, istenmeyen yerlere bulaşan ya da aletlerin üzerinde henüz kurumamış olan silikon alkol ile temizlenebilir.
- Kurumuş ise ancak mekanik yolla temizlenebilir.
- Silikon kullanıldıktan sonra, plastik kanülün ucu kapatılarak, kuru ve serin ortamda 1 yıla kadar saklanabilir.
Asgari Derz Genişliği
- Çekme ve Sıkışma ile oluşan derz hareketi;
- Asgari derz genişliği = [(100/X) (Mt + Mo)] + T
- X: Dolgu macunu hareket kabiliyeti (%)
- Mt: Isısal genleşmeden kaynaklanan hareket
- Mo: Hareketli yükler gibi diğer etkenlerden kaynaklanan hareket
- T: Yapısal tolerans
- Örnek: Alüminyum perde duvar ve beton panel arasındaki yatay minimum derz genişliği; ısısal hareket için 4 mm, hareketli yük için 2 mm, yapısal tolerans için 4 mm olmak üzere, yüzde 25 hareket kabiliyetli dolgu macunu ile 28 mm olmalıdır.
Kesme Kuvveti
Gerçek çekme, dolgu macununun orijinal genişliği ile kesme kuvvetine bağlı hareket oluştuktan sonraki genişliği arasındaki fark kadardır. Derz tasarımında,
- Gerçek çekme kuvveti kullanılabilir.
- Dolgu macununun kesme kuvveti etkisi altında maruz kaldığı gerçek gerilmeyi hesaplamak için aşağıdaki denklemde gösterilen Pitagor teoremi kullanılabilir.
Asgari Derz Genişliği
- Çekme ve Sıkışma ile oluşan derz hareketi;
- Asgari derz genişliği = [(100/X) (Mt + Mo)] + T
- X: Dolgu macunu hareket kabiliyeti (%)
- Mt: Isısal genleşmeden kaynaklanan hareket
- Mo: Hareketli yükler gibi diğer etkenlerden kaynaklanan hareket
- T: Yapısal tolerans
- Örnek: Alüminyum perde duvar ve beton panel arasındaki yatay minimum derz genişliği; ısısal hareket için 4 mm, hareketli yük için 2 mm, yapısal tolerans için 4 mm olmak üzere, yüzde 25 hareket kabiliyetli dolgu macunu ile 28 mm olmalıdır.
Derz Bozuklukları
- Yapışma bozukluğu
Kötü dolgu macunu, yeterli yapışma yüzeyi olmadığında, derz içerisine düzgün yerleştirilmediğinde, dolgu macununun kalınlığı gerektiğinden fazla olduğunda, kötü temizlik, rutubet, primer uygulanmaması işçilikten kaynaklı olabilir.
- Birleşme bozukluğu
Derz hareketi dolgu macununun kabiliyetinden fazla olduğunda, derinliği gerektiğinden fazla olduğunda, üç tarafında yapışma varsa, oluşan yırtılma ve yarılmadır.
- Aşınma Bozukluğu
UV ışınları, sıcak-soğuk, rutubet, dolgu macununun yüksek modülü, dolgu macununun fazla sertleşmesine (kırılganlık, tebeşirlenme, çatlak oluşumuna) veya kürlenmemiş eski haline dönüşmesine sebep olabilir.
Ambalajdan Silikon Çıkmıyor ise;
- Silikon donmuştur,
- Raf ömrü bitmiştir.
Silikon Geç Kuruyor ise;
- Plastizer (yumuşatıcı) oranı çok yüksektir,
- Çeşitli malzemelerle karışım yapılmıştır,
- Ortam havasızdır, nem oranı çok düşüktür.
Kullanım Esnasında Ambalajda Hava Patlaması Oluyor ise;
- Dolum esnasında kartuşa hava girmiştir,
- Malzemenin mix edilmesi aşamasında karışmış olan havanın atılması için vakum işlemi yapılmamıştır.
Uygulandıktan Bir Süre Sonra Silikon Çöküyor ise;
– Solvent uçucu bir malzeme olduğundan, solventli ve jel karıştırılmış silikonlar, uygulandıktan bir müddet sonra içindeki solventin uçmasıyla çökme / hacim kaybı problemi yaratırlar. Bu tip silikonların performansları da kötü olur.
Dolgu Macunu Değiştirme Metodu
- Derz kenarlarına mümkün olduğu kadar yakın olacak şekilde eski dolgu macununu kesin. Eski dolgu macununu, derz dolgu fitilini vb. çıkarın.
- Tekrar yapıştırmak için, derz yüzeylerinden eski macunun kalan tüm artıklarını kaldırın Kaldırma işlemi değişik yöntemler ile başarılabilir. Tel fırça ile sürterek, (el veya makine ile) taşlayarak, testere ile veya solvent ile temizlenmelidir.
- Nemsiz ve yağsız sıkıştırılmış hava üfleyerek tozdan, kalan parçacıklardan arındırın.
- Temizlikten sonra derz yüzeyleri tamamen kuru, temiz ve silikon artıklarından arındırılmış olmalıdır.
- Bu bölümden sonra yüzey hazırlığı ve silikon uygulama prosedürü takip edilmelidir.
Temiz bir yüzeyden emin olmak için aşağıdaki prosedürü takip edin:
- Yapışma yüzeyinde 1-2 mm kalınlığında silikon bırakacak şekilde eski silikonu kesip çıkarın.
- Yüzeyi yeni kesilmiş silikon temizlik ihtiyacı duymaz ancak, isteğe bağlı olarak veya ihtiyaç duyulması durumunda eski silikonu solvent ile temizlenebilir.
- Bir sonraki bölümde tanımlandığı şekilde silikonu uygulayın.
Dolgu Macunu İçin Yüzey Temizleme
- yüzeyin tümünü temizleyin.
- Bir çalışma kabının içine az bir miktar temizleyici solvent koyun. Temiz bir plastik, solvent-dayanımlı şişe bu iş için uygundur. Solventi orjinal kabından direkt olarak uygulamayınız.
- Yüzey kirlerini çıkarmak için kuvvetlice silin.
- Derhal başka bir temiz ve kuru bezle solvent ile ıslatılmış yüzeyi silerek kurulayın. Solvent buharlaşmadan önce ikinci bezle yüzey silinmelidir.
Kabuk Bağlama Süresi/Elastomerik Test
- Polietilen bir kağıt üzerine 2 mm kalınlığında silikon sıkın.
- Birkaç dakikada bir parmağınızla silikona hafifçe dokunun.
- Silikon parmağınıza uzun süre yapışmazsa kabuk bağlama süresine erişilmiş demektir. Eğer kabuk bağlama süresi 2 saatten fazla sürer ise o ürünü kullanmayın.
- Silikonu 48 saat donmaya bırakın. 48 saat sonra silikonu polietilen kâğıttan kaldırın. Normal elastromerik özelliklerde kürlendiğinden emin olmak için yavaşça silikonu çekerek uzatın. Bu şahit numune kontrol numunesi olarak saklanmalıdır. Eğer silikon düzgün bir şekilde kürlenmemiş ise o ürünü kullanmayın.
Elle Çekme Test Metodu
- Yüzeyi temizleyin ve primer uygulayın.
- Bir parça polietilen kağıt veya temas engelleyici bantı yüzey üzerine koyun.
- Silikonu uygulayın ve yaklaşık olarak 20 cm uzunluğunda 1.5 cm genişliğinde ve 6 mm kalınlığında forma ulaşacak biçimde şekil verin. En az 4 cm silikon polietilen kâğıt ya da temas engelleyici bant üzerine sıkılmalıdır.
- En iyisi bir tel hasırı silikon gövdesinin içine yarısına gelecek şekilde gömmektir. En iyi sonuçlar, tel hasıra iyi yapışmasından emin olmak amacıyla solvent ile temizliğe ve yüzeye primer uygulamak ile elde edilir. Tel hasır mevcut olmasa bile genelde başarılı sonuçlar elde edilebilir.
- Silikon kürlendikten sonra, polietilen kâğıt üzerindeki silikonun 4 cm’lik kısmını tutun.
180° açıyla çekin. Sadece 1-2 cm lik kısmı çekin. Kalan bölümü daha sonraki testler için saklayabilirsiniz.
- Eğer silikon kendi içinden yırtılıyor ve yüzeyde tamamıyla yapışık kalıyor ise bu “Kohezif Kopma” olarak adlandırılır. Yüzde 100 kohezif kopma arzulanan sonuçtur çünkü bu yapışma gücünün kohezyon gücünden fazla olduğunu gösterir.
Saha Yapışma Testi
Saha yapışma testi bir izolasyon derzinin yapışmasını ve uygulanmasını değerlendirmek için basit bir yöntemdir. Zayıf yapışma, yanlış temizleme, yanlış primer uygulaması, derzi az ya da fazla doldurma, derz dolgu fitilinin yanlış yerleştirilmesi ve yanlış şekil verme gibi problemler saha yapışma testi ile tanımlanabilir. Saha yapışma testi, uygulamacılar tarafından silikonun doğru bir şekilde uygulandığını soruşturmak amaçlı kullanılan ilk testtir. Bu test projenin başlangıcından sonuna kadar kullanılır. Derz yenileme projelerinde en iyi yüzey hazırlığını ve en uygun silikonun tanımlanması için bu test projenin başlangıcından önce yapılmalıdır. Bu test normalde silikon uygulandıktan sonra 7 ile 21 gün arasında yapılır. Kış mevsiminde silikonun donması daha uzun sürebilir. Saha yapışma testi projelerde sık sık kullanılmalıdır. Yaklaşık olarak ilk 300 metrede 5 test uygulanması önerilir. Sonradan her 300 metrede 1 test ya da her kat geçişinde 1 test yapılmalıdır.
Aşağıdaki, şekilde bir yol izleyin:
- Bir bıçak ile silikonu yatay olarak kesin.
- Yatay kesikten başlayarak her iki derz yüzeyi boyunca 75mm uzunluğunda iki eşit dik kesik Yapın.
- Aşağıda şekilde gösterildiği gibi yatay kesiğin bitiminden yaklaşık 25 mm olan silikon parçasını tutun.
- Silikonu yüzeyden 90° açıyla yavaşça çekin.
- Eğer silikon kohezif şekilde koparsa veya spektlerde belirtilen maksimum uzamanın 3 katı uzamaya adhezif kopma olmaksızın erişirse, silikonun kabul edilebilir yapışmaya sahip olduğu düşünülebilir. Örneğin yüzde 50 hareket kabiliyetine sahip bir silikonun adhezif kopma olmaksızın yüzde 150 veya daha fazla uzaması gerekmektedir.
- Silikon test örneği boşluklar, uygun olmayan derz dolguları, yanlış derz boyutları ve diğer işçilik sorunları için denetlenmelidir.
- Bu kılavuzun belgeler bölümünde yer alan saha yapışma testi formuna sonuçlar kaydedilmelidir.
Saha Yapışma Test Yeri Onarımı
Test alanın içine yeni silikon uygulayarak saha yapışma testi bölgesi kolayca onarılabilir.
Test modeli kaldırılmalıdır. Yeni silikon derzdeki mevcut silikonun yüzeyine tamamen yapışacağından daha fazla temizliğe gerek yoktur.
Silikon Uygulaması
Yüzey Hazırlama:
- Derz aralıkları, kuru, temiz, yağ ve tozdan arındırılmış olmalıdır.
- Derzlerde daha önce kullanılmış dolgu malzemesi artıkları, tutunmayı engelleyen yabancı maddeler temizlenmelidir.
- Varsa kabarmış boyalar kazınmalıdır.
Uygulama:
- Dolgunun düzgün olması için, her iki kenara da maskeleme bandı çekilmelidir. (İşlem bittikten sonra bant çıkartılmalıdır)
- Silikon kartuşun ağız kısmı kesilmeli,
- Plastik kanül takılmalı,
- Ucu derz genişliğine göre yatay olarak kesmelidir.
Aletlerin Temizlenmesi:
- Çalışma yerinde, istenmeyen yerlere bulaşan ya da aletlerin üzerinde henüz
kurumamış olan silikon alkol ile temizlenebilir.
- Kurumuş ise ancak mekanik yolla temizlenebilir.
- Silikon kullanıldıktan sonra, plastik kanülün ucu kapatılarak, kuru ve serin ortamda 1 yıla kadar saklanabilir.
Asgari Derz Genişliği
- Çekme ve Sıkışma ile oluşan derz hareketi;
- Asgari derz genişliği = [(100/X) (Mt + Mo)] + T
- X: Dolgu macunu hareket kabiliyeti (%)
- Mt: Isısal genleşmeden kaynaklanan hareket
- Mo: Hareketli yükler gibi diğer etkenlerden kaynaklanan hareket
- T: Yapısal tolerans
- Örnek: Alüminyum perde duvar ve beton panel arasındaki yatay minimum derz genişliği; ısısal hareket için 4 mm, hareketli yük için 2 mm, yapısal tolerans için 4 mm olmak üzere, yüzde 25
Kesme Kuvveti
Gerçek çekme, dolgu macununun orijinal genişliği ile kesme kuvvetine bağlı hareket oluştuktan sonraki genişliği arasındaki fark kadardır. Derz tasarımında,
- Gerçek çekme kuvveti kullanılabilir.
- Dolgu macununun kesme kuvveti etkisi altında maruz kaldığı gerçek gerilmeyi hesaplamak için aşağıdaki denklemde gösterilen Pitagor teoremi kullanılabilir.
Asgari Derz Genişliği
- Çekme ve Sıkışma ile oluşan derz hareketi;
- Asgari derz genişliği = [(100/X) (Mt + Mo)] + T
- X: Dolgu macunu hareket kabiliyeti (%)
- Mt: Isısal genleşmeden kaynaklanan hareket
- Mo: Hareketli yükler gibi diğer etkenlerden kaynaklanan hareket
- T: Yapısal tolerans
- Örnek: Alüminyum perde duvar ve beton panel arasındaki yatay minimum derz genişliği; ısısal
hareket için 4 mm, hareketli yük için 2 mm, yapısal tolerans için 4 mm olmak üzere, yüzde 25 hareket kabiliyetli dolgu macunu ile 28 mm olmalıdır.
Derz Bozuklukları
- Yapışma bozukluğu
Kötü dolgu macunu, yeterli yapışma yüzeyi olmadığında, derz içerisine düzgün yerleştirilmediğinde, dolgu macununun kalınlığı gerektiğinden fazla olduğunda, kötü temizlik, rutubet, primer uygulanmaması işçilikten kaynaklı olabilir.
- Birleşme bozukluğu
Derz hareketi dolgu macununun kabiliyetinden fazla olduğunda, derinliği gerektiğinden fazla olduğunda, üç tarafında yapışma varsa, oluşan yırtılma ve yarılmadır.
- Aşınma Bozukluğu
UV ışınları, sıcak-soğuk, rutubet, dolgu macununun yüksek modülü, dolgu macununun fazla sertleşmesine (kırılganlık, tebeşirlenme, çatlak oluşumuna) veya kürlenmemiş eski haline dönüşmesine sebep olabilir.
Ambalajdan Silikon Çıkmıyor ise;
- Silikon donmuştur,
- Raf ömrü bitmiştir.
Silikon Geç Kuruyor ise;
- Plastizer (yumuşatıcı) oranı çok yüksektir,
- Çeşitli malzemelerle karışım yapılmıştır,
- Ortam havasızdır, nem oranı çok düşüktür.
Kullanım Esnasında Ambalajda Hava Patlaması Oluyor ise;
- Dolum esnasında kartuşa hava girmiştir,
- Malzemenin mix edilmesi aşamasında karışmış olan havanın atılması için vakum işlemi yapılmamıştır.
Uygulandıktan Bir Süre Sonra Silikon Çöküyor ise;
- Solvent uçucu bir malzeme olduğundan, solventli ve jel karıştırılmış silikonlar, uygulandıktan bir müddet sonra içindeki solventin uçmasıyla çökme / hacim kaybı problemi yaratırlar. Bu tip silikonların performansları da kötü olur.
